Saffron là một loại gia vị được làm từ nhụy hoa của cây nghệ tây (Crocus sativus). Saffron thường được dùng để nêm nếm và thay thế màu thực phẩm khi chế biến món ăn. Không những bởi công dụng làm tăng hương vị và màu sắc món ăn, mà còn là bởi những công dụng thần kỳ khác của nó đối với sức khỏe.
Hy Lạp - Nguồn gốc của hoa nghệ tây
Saffron có nguồn gốc từ Hy Lạp và Tây Nam Á. Ở Hy Lạp, người ta đã bắt đầu canh tác và sử dụng nghệ tây từ khoảng 3.500 năm trước. Nhụy hoa nghệ tây được buôn bán khắp các châu lục và được dùng để điều trị hơn 90 chứng rối loạn khác nhau. Nhụy hoa nghệ tây xuất hiện khá nhiều trong các truyền thuyết và câu chuyện cổ tích của Hy lạp cổ đại, Ai Cập,...Cleopatra được cho rằng đã sử dụng nghệ tây để ngâm mình, trong khi người La Mã sử dụng loại thực phẩm này như một chất khử mùi.
Ngày nay, Saffron được dùng trong chế biến các món ăn từ chính đến tráng miệng
Saffron gồm những loại nào và giá thành ra sao?
Những loại Saffron đang có trên thị trường hiện nay gồm nhiều loại
- Negin: là loại tốt nhất, được chọn từ những sợi nhụy chất lượng cao và đã cắt bỏ phần chân nhụy.
- Sargol: Đứng sau Negin một chút, loại này dùng những sợi nhụy nhỏ và mảnh hơn.
- Pushali: đây là loại thô, không cắt bỏ phần chân nhụy màu vàng và phần thân trên màu đỏ để tăng trọng lượng, chất lượng cũng kém hơn so với hai loại trên.
Saffron được dùng làm gia vị trong các món ăn để tăng hương vị, màu sắc và dinh dưỡng- Bunch: là loại được thu hoạch nguyên sợi nhụy, bó lại từng bó nhỏ nên khó kiểm tra được chất lượng sợi nhụy bên trong.
- Konji (konge): chính là phần gốc được cắt bỏ từ loại negin và sargol.
Mỗi loại đều có giá thành khác nhau, tùy theo chất lượng và dao động từ khoảng 1.100 đến 11.000 USD/kg (khoảng 25 - 250 triệu VND/kg), biến saffron trở thành loại gia vị đắt nhất thế giới.
Thu hoạch phức tạp là lý do vì sao loại nhụy hoa này được bán với “giá trên trời"
Vì vấn đề về nhân lực cũng như diện tích canh tác, hoa nghệ tây được trồng chủ yếu ở Iran. Nhụy hoa này được xem là “vàng đỏ” của Iran. 90% lượng Saffron xuất khẩu trên thế giới đến từ Iran.
Công đoạn lấy nhụy hoa nghệ tây rất phức tạp cần thu hoạch bằng tay, không thể sử dụng máy móc hiện đại để thực hiện quy trình lấy nhụy hàng loạt. Mất đến 150.000 bông hoa để thu hoạch được 500 gam nhụy hoa. Mỗi cây Saffron chỉ nở ba hoa, mỗi hoa cho ba nhụy.
Ngoài ra, khi hoa saffron nở cần được thu hoạch ngay, tránh để phơi nhiễm với ánh sáng mặt trời quá lâu vì có thể làm mất đi những thành phần hóa học có trong saffron. Bởi lý do này, khi tới vụ thu hoạch, người ta lấy nhụy hoa mỗi ngày 1 lần, hoặc 2 ngày một lần.
Những người công nhân được thuê để lấy nhụy hoa thường phải đến nông trại từ 5 giờ sáng và rời đi vào 4 giờ chiều.
Lợi ích của Saffron đối với sức khỏe và làm đẹp
1. Tốt cho hệ tim mạch
Riboflavin được tìm thấy nhiều trong nhụy hoa nghệ tây là chất được chứng minh rằng có lợi ích to lớn đối với hệ tim mạch. Ngoài ra nhụy hoa nghệ tây còn chứa nhiều chất chống oxy hóa giúp duy trì cơ tim và các động mạch máu được khỏe mạnh và ổn định. Những loại vitamin khác kết hợp cùng các chất chống oxy hóa hỗ trợ cơ thể điều chỉnh lượng cholesterol trong máu, chống xơ vữa động mạch, hạ huyết áp.
2. Liều thuốc thần kỳ cho các bệnh về tinh thần
Saffron được chứng minh là có tác dụng tương tự các loại thuốc hỗ trợ điều trị trầm cảm, làm giảm thiểu đáng kể triệu chứng của các bệnh lý liên quan đến thần kinh. Các chất có trong Saffron như Flavonoids, Tannins, Anthocyanins, Alkaloids và Saponins có khả năng cân bằng các chất dẫn truyền thần kinh trong não, đặc biệt là serotonin - nguyên nhân chủ yếu dẫn đến bệnh trầm cảm khi không được cân bằng.
Sử dụng Saffron với liều lượng 30mg mỗi ngày trong suốt 1 tuần. Hiệu quả mà Saffron mang lại tương đương với các loại thuốc điều trị trầm cảm phổ biến hiện nay. Có thể dụng để pha trà hoặc làm gia vị tùy ý.
3. Ngăn chặn hình thành các tế bào ung thư trong cơ thể
Saffron có chứa hợp chất crocin có màu cam sẫm (màu của saffron). Hợp chất này, cùngcrocetin, picrocrotin và safranal có khả năng hỗ trợ điều trị ung thư, đồng thời ngăn chặn sự phát triển của các tế bào ung thư. Các chất này ức chế sự phát triển của khối u ác tính để chúng không lây lan sang các tế bào khỏe mạnh, đồng thời thúc đẩy hấp thụ thuốc điều trị ung thư.
4. Tốt cho hệ tim mạch của cơ thể
Saffron chứa nhiều Kali - chất có vai trò chủ chốt duy trì một trái tim khỏe mạnh. Kali làm giãn mạch máu và động mạch, cho phép huyết áp được giảm xuống. Do đó có khả năng hỗ trợ ngăn ngừa xơ vữa động mạch, đau tim, đột quỵ. Hơn nữa do thành phần crocetin đã nhắc đến, Saffron còn giúp điều chỉnh nồng độ cholesterol làm trái tim của bạn trở nên khỏe mạnh hơn
5. Tốt cho hệ tiêu hóa
Trong saffron có nhiều hợp chất carotenoid có khả năng thúc đẩy hệ tiêu hóa, kháng viêm, hỗ trợ điều trị rối loạn tiêu hóa, viêm loét dạ dày, viêm loét đại tràng. Mỗi ngày có thể sử dụng một lượng nhỏ nhụy hoa nghệ tây pha với nước ấm, sữa hoặc dùng để nấu ăn. Sử dụng đều đặn từ 2 tuần sẽ thấy kết quả rõ rệt.
6. Góp phần cải thiện thị lực
Lượng thành phần crocin có nhiều trong nhụy hoa nghệ tây giúp lưu thông máu đến võng mạc và màng trạch, có khả năng hỗ trợ điều trị bệnh thần kinh và đẩy lùi các gốc tự do gây thoái hóa điểm vàng. Bên cạnh đó, Carotenoid như zeaxanthin và flavonoid trong Saffron còn giúp làm chậm đi quá trình lão hóa của võng mạc.
7. Muôn vàn lợi ích khác đối với làn da
Saffron đã từ lâu được áp dụng trong lĩnh vực làm đẹp do vô số lợi ích của nó như trị thâm nám, làm da sáng và đều màu, trị sẹo, trị quầng thâm và còn làm ẩm và thanh lọc da nữa.
Kết hợp nhụy hoa nghệ tây cùng mật ong làm sáng và mịn daNhững chất chống lão hóa bên trong saffron kết hợp cùng các vitamin như A, E đem lại nhiều lợi ích cho da. Hiện nay ở thị trường có hai loại được bày bán là nhụy hoa sấy khô và bột nhụy hoa. Cả hai đều có thể áp dụng cho mục đích làm đẹp. Sử dụng cách ngày đều đặn từ 2 tuần sẽ cho kết quả rõ rệt.
